Sistein, sistein nedir, l-sistein, cysteine ve katkı maddesi kodlamasıyla E910, E920, E921 nedir? Helal mi? Haram mı? Zararlı mı? Bu sorularımıza cevap aramaya çalışacağız.

 

Sis­te­in, yi­ye­cek­ler­le dışardan alı­nan ve vü­cu­dun ken­di­li­ğin­den üre­te­me­di­ği bir pro­te­in ya­pı­ta­şı ya­ni ami­no­asit­tir. Vü­cut­tan tok­sik mad­de­le­rin atıl­ma­sı­nı, hüc­re­le­rin ko­run­ma­sı­nı, rad­yas­yo­nun za­rar­lı et­ki­le­rin­den vü­cu­dun za­rar gör­me­me­si­ni sağ­la­yan ve ba­zı has­ta­lık­la­rın te­da­vi­sin­de do­ğal ola­rak gö­rev alan fay­da­lı ve ge­rek­li bir mad­de­dir.  

Sistein'in Kul­la­nım alan­la­rı?

E 910, E 920 ve­ya E 921 ola­rak kod­la­nan ve di­ğer adı L-Sis­te­in (ing: L-cyste­ine) olan mad­de, ha­mu­run ça­buk açıl­ma­sı­nı ve ko­lay iş­len­me­si­ni sağ­la­mak­ta olup en çok yuf­ka­lık un­lar­da elas­ti­ki­yet ka­zan­dır­mak ve açar­ken yır­tıl­ma­la­rı en­gel­le­mek ama­cıy­la kul­la­nıl­mak­ta­dır. Hamurun kalitesini ve esnekliğini artırmaktadır.

 

1 ton un içe­ri­si­ne 4 gr ka­dar ve firmanın kullanımına göre değişen oranlarda gir­mek­te ve be­yaz renk­li bir toz gö­rü­nü­mün­de ol­du­ğun­dan as­la fark edi­le­me­mek­te­dir. Hazır yufkaların ununa katılarak kullanıldığından do­lay­lı ola­rak bö­rek ve bak­la­va­la­ra geç­mek­te­dir. Yi­ne ba­zı özel ek­mek­ler­de elas­ti­ki­yet ve sün­ge­rim­si ya­pı­yı ka­zan­dır­mak için kul­la­nı­lır. Ham­bur­ger ek­me­ği, piz­za ek­me­ği ve tost ek­me­ği gi­bi.

İlaç ve koz­me­tik sek­tö­rün­de sistein yine kullanılmaktadır. Gü­ne­şin za­rar­lı ışın­la­rın­dan cil­di ko­ru­du­ğu için cilt ba­kım ürün­le­rin­de, ak­ci­ğer has­ta­lık­la­rı ve gri­bal en­fek­si­yon­lar için kul­la­nı­lan ilaç­lar ve ök­sü­rük şu­rup­la­rın­da bal­gam sök­tü­rü­cü ola­rak, ay­rı­ca cilt, saç ve tır­nak do­ku­la­rı­nı des­tek­le­yi­ci ola­rak da ba­zı ilaç ve­ya ki­şi­sel ba­kım ürün­le­rin­de kul­la­nı­la­bil­mek­te­dir.

L-Sis­te­in Üre­ti­mi?

En bü­yük üre­ti­ci Çi­n'­dir. Al­man­ya ve Ja­pon­ya­'da da üre­til­mek­te­dir. Ge­nel­lik­le ber­ber­ler­den top­la­nan in­san sa­çı ve do­muz kıl­la­rın­dan üre­ti­len L-sis­te­in ay­rı­ca kaz-ör­dek tüy­le­ri ve boy­nuz­dan da üre­ti­le­bil­mek­te­dir. Son za­man­lar­da ise mik­ro­bi­yal fer­man­tas­yon tek­no­lo­ji­si kul­la­nı­mı az da ol­sa baş­la­mış­tır. Fa­kat ne ya­zık ki, nis­pe­ten çok ucuz ol­ma­sı se­be­biy­le in­san sa­çı ve do­muz kı­lı en çok kul­la­nı­lan ham­mad­de­dir. 10 kg saç ve­ya kıl­dan yak­la­şık 1 kg sis­te­in el­de edil­mek­te­dir.

Sistein nedir? ile ilgili Helalsitesi.com olarak kısa bir vidyo hazırladık vidyoyu üzerine tıklayarak izleyebilirsiniz.

 

Sonuç olarak; İs­lam inan­cı in­sa­nın hiç­bir uz­vu­nun gı­da ola­rak kul­la­nı­la­ma­ya­ca­ğı­nı be­yan eder. İnsanın, saçı, kılı bizim inancımıza göre haramdır. Bu du­rum in­sa­nın ne­cis ol­ma­sın­dan do­la­yı de­ğil, eş­ref-i mah­lu­kat ol­ma­sı hay­si­ye­tiy­le­dir. 

Ör­dek ve kaz gi­bi hay­van­la­rın tüy­le­rin­den el­de edi­len sis­te­inin he­lal ol­ma­sı için ke­sim usu­lü­nün İs­la­m'­a uy­gun ol­ma­sı el­zem­dir. Ço­ğun­luk­la sistein yada l-sistein üre­ti­mi in­san ve do­muz kay­nak­lı ol­ma­sı ve ge­ri ka­la­nın da şim­di­lik gü­ve­ni­lir bir he­lal ser­ti­fi­ka­ya sa­hip ol­ma­ma­sı se­be­biy­le sis­te­in içe­ren ve­ya içer­me ih­ti­ma­li olan ürün­le­rin kul­la­nmamanızı ve uzak durmanızı tavsiye ediyoruz.

 

Unut­ma­ya­lım ki, neyle besleniyorsak, ne yiyorsak fıtratımızda onunla ilgili haller teşekkül eder. Ne yersek O oluruz. Dikkat etmeliyiz. Helalsitesi.com ve Yesilsepetim.com 'da size sunduğumuz hiçbir üründe sistein bulunmamaktadır. İçiniz rahat olsun.

 

Osman Emre SAYIN

Gıda Mühendisi