
Çavdar nedir?
Çavdar buğdaygiller familyasından bir tahıl bitkisidir. Soğuğa en dayanıklı tahıl olan çavdar yüksek yerleri, gevşek ve kumlu toprakları sever. Taneleri buğdaya göre daha ince uzun, kavuzları daha dar, kılçıkları da oldukça kısadır. Genellikle 1-2 metre yüksekliğe ulaşan çavdarın görünümü arpaya çok benzemektedir.
Çavdar Ekmeği Nedir?
Çavdar ekmeği, çavdar unu ile üretilen bir tür ekmektir. Sağlıksal faydaları nedeniyle çavdar ve dolayısıyla çavdar ekmeğine önem vermemiz gerekiyor. Kökeni çok eski zamanlara dek uzanmaktadır. Koyu çavdar ekmeği Orta Çağ'a kadar insanların temel besin maddesi olmuştur.
Çavdar ekmeği çavdarın öğütülmesiyle oluşan çavdar unu ve çeşitli oranlarda buğday unu eklenerek yapılmaktadır. Önerilen oran buğday ununa 1/3 oranında eklenmesidir. Yani 1 bardak çavdar ununa ve 2 bardak buğday unu karıştırmak gibi.
Çavdarın buğday gibi kepek, ruşeym ve endosperm olarak ayrılması zor olduğu için, genellikle bütün olarak öğütülmektedir. Bu yüzden de Çavdar unu rafine beyaz una göre besleyici değerler açısından oldukça yüksektir.
Çavdarın Faydaları ve Çavdar Ekmeğinin Faydalarına Nelerdir?
Çavdarın Faydaları:
-Bol lifli olduğu için kilo kontrolünde çok faydalıdır.
-Yediklerimizin bağırsaklardan geçiş zamanını hızlandırır.
-Safra kesesi taşlarının meydan gelmesine mani olur.
-Bağırsak kanseri ve kan dolaşım sistemi hastalıklarının meydana gelmesini azaltır.
-Yapılan araştırmalar, çavdarın şeker hastaları için en zararsız tahıl olduğunu bulmuştur.
-Menopoz ve menopoz sonrası devrelerde kolesterol kontrolü için çok faydalıdır.
-Göğüs kanseri hastalarına tavsiye edilir.
-Çavdarda, çok faydalı olan selenium, magnezyum, mangenez, fosfor mineralleri bulunmaktadır.
Sağlıklı ekmek deyince ilk olarak tam buğday ekmeği akla gelse de, çavdar ekmeğine de bir göz atmanız gerekmektedir. Çünkü çavdar ekmeği leziz tadı ve birçok sağlık faydası ile tam tahıl ekmekler arasında yapılabilecek en iyi seçimlerden biri. Normal beyaz buğday ekmeğinden de misli misli üstündür.
Çavdarın Ekmeğinin Faydalarını Açarsak;
1. Çavdar Ekmeği Sindirimi ve Vücuttaki Yağ Dağılımını İyileştirir
Çavdar ekmeği lif açısından zengindir, böylece sindirim sağlığını iyileştirir. İşlenmiş tahıllarda (beyaz ekmek unu gibi) lifin büyük bir kısmı ayrılır. Çavdar ekmeğinde ise durum tersinedir. Bu sayede kolesterol riski ve yağın karın bölgesi etrafında yoğunlaşma riski azalır. "Journal of Nutrition" dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre çavdar ekmeği hazımsızlığı azaltmaya yardımcı olur. Zengin lif içeriği sayesinde bağırsak hareketlerinin iyileşmesini sağlar.
2. Çavdar Ekmeği Besin Değerleri Açısından Zengindir
Ruşeym ve kepek üretimi sırasında ayrılmadığı için, çavdar lif, protein, potasyum, kalsiyum, demir, fosfor, magnezyum, mangan, B1 vitamini, folik asit, tiamin, niasin ve antioksidanlar açısından zengindir. Bu besin vitamin, mineral ve antioksidanlar kötü kolesterolü düşürmeye, kalp hastalıkları riskini azaltmaya, kanser ve diyabeti önlemeye fayda sağlar.
3. Çavdar Ekmeği Kan Şekeri Miktarını Sağlıklı Düzeyde Tutar
İşlenmiş tahıllarda lifin büyük kısmı ayrıldığı için, beyaz ekmek kan şekerinde hızlı bir yükselmeye yol açarak insülin düzeyini artırır ve vücudunuzu yağ depolatmak için uyarır. Daha az işlenmiş tahıl içeren çavdar ekmeği kan şekerinin daha iyi seviyede kalmasını ve vücudun daha az yağ depolamasını sağlar. Ayrıca tansiyonu düşürmede, enflamasyon riskini azaltmada da etkilidir.
4. Çavdar Ekmeği Doygunluk Hissi Verir
Çavdar ekmeği içeriğindeki yüksek lif oranı sayesinde sizi uzun süre tok tutar. Yine "Journal of Nutrition" dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre kahvaltıda çavdar ekmeği tüketerek hem öğle yemeği öncesi hem de sonrasında çok daha az aç hissedersiniz. Bu araştırmaya katılan kişilerden beyaz ekmek yiyenler öğle vakti ile acıkırken kahvaltıda çavdar ekmeği yiyenler akşama kadar tok kalmışlar.
Çavdar unu kullanmanızı Helalsitesi.com olarak kesinlikle öneriyoruz. Ekmek yapabilir, pasta, çörek ve her türlü hamur işinizde 1/3 oranında kullanarak, daha sağlıklı tatlar elde edebilirsiniz. Çavdar ununa ulaşmak için tıklayınız
